ΑΠΟΚΡΙΕΣ Κοινότητα Μεγαλοβρύσου
“ΑΠΟΚΡΙΕΣ 2011”
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, η Δημοτική Κοινότητα Μεγαλοβρύσου του Δήμου Αγιάς και ο Eκπολιτιστικός Μορφωτικός Εξωραϊστικός Σύλλογος Μεγαλοβρύσου διατηρώντας την παράδοση...
, διοργανώνουν την εκδήλωση « Απόκριες 2011» την Κυριακή 6 Μαρτίου και ώρα 6μ.μ. στην πλατεία του Μεγαλοβρύσου.
Η εκδήλωση αποτελεί αναβίωση του παραδοσιακού εθίμου του ανάμματος του « φανού», της φωτιάς.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα μοιραστούν τα παραδοσιακά αποκριάτικα εδέσματα, χαλβάς, λουκάνικα, το παραδοσιακό μπάντζο και θα ακολουθήσει εορταστικό γλέντι, με μουσική, χορό, άφθονο κρασί και τραγούδι γύρω από τη φωτιά. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΓΑΛΟΒΡΥΣΟΥ
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, η Δημοτική Κοινότητα Μεγαλοβρύσου του Δήμου Αγιάς και ο Eκπολιτιστικός Μορφωτικός Εξωραϊστικός Σύλλογος Μεγαλοβρύσου διατηρώντας την παράδοση...
, διοργανώνουν την εκδήλωση « Απόκριες 2011» την Κυριακή 6 Μαρτίου και ώρα 6μ.μ. στην πλατεία του Μεγαλοβρύσου.
Η εκδήλωση αποτελεί αναβίωση του παραδοσιακού εθίμου του ανάμματος του « φανού», της φωτιάς.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα μοιραστούν τα παραδοσιακά αποκριάτικα εδέσματα, χαλβάς, λουκάνικα, το παραδοσιακό μπάντζο και θα ακολουθήσει εορταστικό γλέντι, με μουσική, χορό, άφθονο κρασί και τραγούδι γύρω από τη φωτιά. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΓΑΛΟΒΡΥΣΟΥ
ΜΕΛΙΒΟΙΑ
Τα ήθη και έθιμα δεν παρουσιάζουν κάτι διαφορετικό απ' ό,τι γίνεται συνήθως. Ενα αποκριάτικο έθιμο που αξίζει να καταγραφεί και, από όσο ξέρω, δεν υπάρχει σε άλλους τόπους, είναι το ακόλουθο: το Σάββατο της Τυρινής όσοι είναι αρραβωνιασμένοι κερνούν χαλβά, όχι το συνηθισμένο αλλά ένα άλλο είδος χαλβά που βγαίνει μόνο τις απόκριες. Είναι ξηρός με σουσάμι και στραγάλι. Περνάει σχεδόν όλο το χωριό ντυμένο καρναβάλια - όχι με έτοιμες στολές, αλλά είτε με ό,τι παλιό έχουν στο σπίτι είτε με αντρικά ρούχα οι γυναίκες και γυναικεία οι άντρες -, από τα σπίτια των αρραβωνιασμένων, όπου κερνιούνται, χορεύουν και κάνουν διάφορα αστεία, και έπειτα μαζεύονται στα καφενεία του χωριού και γλεντάνε μέχρι το πρωί. Το βράδυ της Κυριακής καίνε στην κεντρική πλατεία του χωριού κέδρα που τα έχουν μαζέψει από προηγούμενες μέρες από τη γύρω περιοχή.
Την Καθαρά Δευτέρα σχηματίζουν διάφορες ομάδες ντυμένοι καρναβάλια, ανάλογα με το θέμα που έχουν διαλέξει, και παίζουν διάφορα σκετς που τα έχουν γράψει μόνοι τους.
Την Καθαρά Δευτέρα σχηματίζουν διάφορες ομάδες ντυμένοι καρναβάλια, ανάλογα με το θέμα που έχουν διαλέξει, και παίζουν διάφορα σκετς που τα έχουν γράψει μόνοι τους.
Mar 10 ΟΙ ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ
Οι Απόκριες είναι ένα κατάλοιπο πανάρχαιων Διονυσιακών εορτών (Βάκχαια, Λήναια, Ανθεστήρια) που μέσα από μια διαδρομή χιλιετηρίδων και επιρροών όπως τα ρωμαϊκά Σατουρνάλια και Λουπερκάλια και οι βυζαντινές Καλένδες έφτασε ως τις μέρες μας. Κατά την περίοδο των Αποκριών – ειδικά την τελευταία εβδομάδα, της Τυρινής – οι άνθρωποι βρίσκουν μια ευκαιρία να ξεσκάσουν. Μεταμφιέζονται, κάνουν πάρτι - μασκέ, φασαρία με βαρελότα, πετάνε χαρτοπόλεμο και σερπαντίνες παντού και την Κυριακή μαζεύονται στην πλατεία του χωριού, μερικές φορές κάνουνε και παρέλαση αρμάτων, τρώνε λουκάνικα και πίτες, πίνουν κρασί, χορεύουν γαϊτανάκι και μετά καίνε τον καρνάβαλο. Έτσι, περίπου, εορτάζονται σήμερα οι Απόκριες σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Βέβαια, υπάρχουν μέρη όπως η Πάτρα με το καρναβάλι της, η Ξάνθη που έχει γίνει πόλος έλξης, η Θήβα με το βλάχικο γάμο, η Νάουσα, η Κοζάνη και φυσικά ο Τύρναβος με το περίφημο καρναβάλι του (που έλκει τις ρίζες του απευθείας από τις αρχαίες Διονυσιακές γιορτές του κρασιού, του φαλλού και της ακατάσχετης βωμολοχίας, που όμως δεν ξεπερνάει τα όρια του πειράγματος.Επειδή αυτές ήταν οι Απόκριες των Ελλήνων: Γιορτές προς τιμή του Διόνυσου) που έχουν δημιουργήσει μια δική τους Αποκριάτικη παράδοση με δικά τους τοπικά έθιμα. Οι Απόκριες είναι η περίοδος προετοιμασίας των Χριστιανών για την νηστεία της Τεσσαρακοστής που αρχίζει την Καθαρά Δευτέρα (την επομένη της Κυριακής της Απόκρεω – της Τυρινής ή Τρανής Αποκριάς) και λήγει την Κυριακή του Πάσχα. Ονομάζονται έτσι επειδή απέχουμε από την κατανάλωση κρέατος (από+κρέας). Στην Αγιά δεν υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα Αποκριάτικα έθιμα. Ο τρόπος όμως που γιορτάζονται σήμερα, είναι κάπως διαφορετικός από τον τρόπο που γιορτάζονταν πριν από μερικά ακόμα χρόνια. Την εβδομάδα της Απόκρεω ξεκινούσαν τα καρναβάλια. Άντρες, γυναίκες και παιδιά έκαναν ομάδες, μεταμφιέζονταν με ο,τιδήποτε μπορούσαν: Παλιά ρούχα, πολλές φορές φορεμένα ανάποδα, συνήθως αντρικά οι γυναίκες και γυναικεία οι άντρες, καπέλα διάφορα και με το πρόσωπο καλυμμένο είτε με μαντήλες είτε με γυναικείες κάλτσες, ξεκινούσαν νυκτερινές επισκέψεις σε όλα σχεδόν τα σπίτια. Ο σκοπός ήταν να μην τους αναγνωρίσουν. Γινότανε μια μεγάλη μάχη: Από τη μια οι σπιτικοί να προσπαθούν να ψαρέψουν τα καρναβάλια για να μάθουν ποιοί είναι – συνήθως άμα έβρισκαν έναν, καταλάβαιναν και ποιά θα είναι η παρέα του – και από την άλλη τα καρναβάλια να προσπαθούν να πάρουν το κέρασμα (λουκούμια, ξερά σύκα, χαλβάς οπωσδήποτε, τσίπουρο, κρασί, ό,τι υπήρχε) χωρίς να αποκαλυφθούν. Μια συνηθισμένη μέθοδος των σπιτικών να αποκαλύψουν τα καρναβάλια, ήταν μέσω του χορού. Έβαζαν το γραμμόφωνο (τότε πολλά σπίτια είχαν γραμμόφωνο) να παίξει και άρχιζαν το χορό μαζί με τα καρναβάλια. Πάνω στο κέφι, προσπαθούσαν να ξεσκεπάσουν τα πρόσωπά τους. Από την άλλη, τα καρναβάλια προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τα θηλυκά μέλη της οικογένειας με σκοπό να βάλουν χέρι. Πάντα όμως με κέφι και χωρίς παρεξηγήσεις. Σίγουρα υπήρχαν κρούσματα κακόβουλης συμπεριφοράς υπό την ανωνυμία του καρναβαλιού (σημειώθηκαν και ξυλοκοπήματα για λόγους αντιζηλίας ή για αντίποινα) όμως ήταν μεμονωμένα περιστατικά και καταδικαστέα απ’ όλους. Μάσκες, περούκες, γενειάδες, στολές και λοιπά σύγχρονα αξεσουάρ ήταν άγνωστα ακόμα. Το Σάββατο της Τυρινής γινότανε το χαλβά – παζάρι. Σκληρός χαλβάς, με μπιλπίδια (στραγάλια), σουσάμι και καρύδια. Με τον χαλβά κάνανε τη «χάσκα». Στην άκρη μιας βέργας – συνήθως του πλάστη – έδεναν μια κλωστή και στην άκρη της κλωστής ένα κομμάτι χαλβά. Στη συνέχεια ο μεγαλύτερος της οικογένειας το κρατούσε κοντά στο ανοιχτό στόμα των παιδιών που προσπαθούσαν να το πιάσουν και να το φάνε. Δεν ήταν εύκολο, επειδή η κλωστή κινούνταν πέρα δώθε και η χρήση των χεριών απαγορεύονταν. Η εβδομάδα αυτή ήταν αφιερωμένη στις πίτες: Την τυρόπιτα και την γαλατόπιτα. Κάθε μέρα σχεδόν οι γυναίκες άνοιγαν φύλλα και έφτιαχναν πίτες. Η κατανάλωση του κρέατος είχε σταματήσει από την προηγούμενη Κυριακή (της Κρεοφάγου) και διανύαμε την εβδομάδα της Τυρινής, όπου επιτρεπότανε – ως το βράδι της Κυριακής – η κατανάλωση γαλακτοκομικών. Από το Σάββατο άρχιζε η προετοιμασία για τις φωτιές της Κυριακής. Κάθε μαχαλάς είχε τη δική της φωτιά. Ξαμολιότανε όλοι στα βουνά για να κόψουν τζαλάμπινα (κέδρα) και πουρνάρια με τα οποία τροφοδοτούσαν τη φωτιά. Από κάποια εποχή και μετά μάζευαν και παλιά λάστιχα αυτοκινήτων και τρακτέρ για να συντηρείται η φωτιά. Όταν έπεφταν τα τζαλάμπινα στη φωτιά δημιουργούνταν ένα φαντασμαγορικό θέαμα που συνοδεύονταν από έναν παράξενο κρότο επειδή ήταν χλωρά. Η τιμή και το καμάρι του κάθε μαχαλά ήταν να έχει μεγαλύτερη φωτιά από τους άλλους. Για το λόγο αυτό, οργανώνονταν επιχειρήσεις «δολιοφθοράς» προς ίδιον όφελος: Κοινώς, πηγαίναμε και κλέβαμε τζαλάμπινα από τις φωτιές των άλλων μαχαλάδων. Υπήρχε μια ομάδα περιφρούρησης για να προσέχει μην έρθει ο «αντίπαλος» και μια ομάδα κρούσης που μετέφερε τα λάφυρα στον τόπο που θα γίνονταν το βράδι η μεγάλη φωτιά. Μετά το σούρουπο άναβαν οι φωτιές. Από τα σπίτια κουβαλούσαν πίτες, τυριά, μπακαλιάρο τηγανητό, κρασί, τσίπουρο, κλπ –λουκάνικα και άλλα κρεατικά, αν και δεν επιτρεπόταν, δεν έλειπαν – και άναβε το γλέντι. Χορός και τραγούδι μέχρι το πρωί. Τα τραγούδια ήταν σατιρικά και με σεξουαλικό περιεχόμενο. Το πιο συνηθισμένο ήτανε: Μπρε μπρε μπρε, μπρε μπρε μπρε, Τις Τρανές τις Αποκριές π’ αποκρεύουν το τυρί κι τσ’ χαλάτσαινας το μ.... Ιδιαίτερο χρώμα έδιναν τα γαϊτανάκια που – παλιότερα – έρχονταν από τα γύρω χωριά, γυρνούσαν στους μαχαλάδες και χόρευαν γύρω απ’ τις φωτιές. Να σημειωθεί εδώ, ότι το γαϊτανάκι δεν ήταν προνόμιο της Αποκριάς. Γαϊτανάκια έκαναν σε πολλές εορταστικές περιπτώσεις (π.χ. πανηγύρια). Σε γενικές γραμμές, ήταν μια εβδομάδα ελευθεριότητας, χαλάρωσης και ευθυμίας που κορυφωνότανε το βράδι της Κυριακής. Κάψιμο του καρνάβαλου και άρματα (στη διονυσιακή λατρεία ήταν αφιερωμένο το περίφημο «Άρμα του Θέσπιδος», του πρώτου πιθανότατα γνωστού ηθοποιού) δεν γινότανε στην Αγιά, όπως γινότανε σε άλλα μέρη, π.χ. στον Τύρναβο. Ο Τάκης Καρδάρας στο βιβλίο του «Αγιώτικα» (το οποίο είναι πολύτιμη πηγή και για το παρόν δημοσίευμα αλλά και για την παλιά Αγιά γενικότερα) θυμάται ως ψυχές του παλιού καρναβαλιού τον Γιαβρή με την παρέα του (ο Θύμιος Γκόλιος, σύμφωνα με ενθυμήσεις παλιότερων, ήταν ο βασικός του σύντροφος) και τον Γιώργο Νάνο, έναν αυτοσχέδιο καλλιτέχνη και ποιητή, που διασκέδαζε επί πολλά χρόνια τους Αγιώτες με τη συντροφιά του και τις επινοήσεις του. Γύριζαν στις φωτιές με κουδούνες, μαγκούρες, κλπ και άναβαν το κέφι των Αγιωτών. Δυστυχώς, δεν υπάρχει σήμερα ένας Καρυωτάκης να γράψει μια «Μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που ‘ναι». Η Καθαρά Δευτέρα ήταν η αρχή της μεγάλης νηστείας της Σαρακοστής (Τεσσαρακοστή). Οι νοικοκυρές έπλεναν όλα τα μαγειρικά σκεύη από το πρωί και τα ζεμάτιζαν με καυτό νερό ώστε να φύγει κάθε ίχνος λίπους για να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν κατά τη Σαρακοστή. Όσα φαγητά είχαν περισσέψει από την προηγουμένη, πετιόνταν. Το «μενού» της Καθαροδευτέρας περιλάμβανε λαγάνες, μπουρανί (που τον έτρωγαν στο σπίτι), τουρσιά, ελιές, σταχτοκουλούρες (κουλούρες που ψήνονταν στη χόβολη του φούρνου) και λοιπά νηστήσιμα. Υπήρχε βέβαια τρόπος να παραβιαστεί η νηστεία, αρκεί να μην είχε κοιμηθεί κάποιος καθόλου την προηγούμενη νύχτα. Τότε επιτρεπότανε να αρτυθεί. Σε αντίθεση με την προηγούμενη εβδομάδα, που οι γυναίκες συμμετείχαν ενεργά στο αποκριάτικο ξεφάντωμα, η διασκέδαση της Καθαροδευτέρας ήταν καθαρά ανδρικό προνόμιο. Αφού έτρωγαν τα σαρακοστιανά και τις λαγάνες και έπιναν τα τσίπουρα και τα κρασιά, έρχονταν στο κέφι και άρχιζαν τα «καρβουνίσματα»: Από τα αποκαϊδια της φωτιάς άρχιζαν να πασαλείβουν τα πρόσωπα ο ένας του άλλου και γλεντούσαν μέχρι το βράδι. Αν τύχαινε κάποιος να περάσει απ’ την παρέα τους, δεν έφευγε αν δεν καρβουνίζονταν.
Τα παιδιά, κυρίως, ασχολούνταν με το πέταγμα του χαρταετού. Όλη την προηγούμενη εβδομάδα προετοιμάζονταν κατασκευάζοντάς τον για να είναι έτοιμος τη Μ. Δευτέρα να πετάξει όσο πιο ψηλά γινότανε. Αυτά, σε γενικές γραμμές, ήταν τα έθιμα μιας προηγούμενης εποχής. Στις μέρες μας άλλα άλλαξαν, άλλα ξεχάστηκαν, άλλα παρέμειναν αναλλοίωτα ενώ άλλα νέα έθιμα μπήκαν στην τοπική μας παράδοση, μπολιάζοντάς την με συνήθειες άλλων περιοχών ή και λαών, δημιουργώντας ένα νέο μείγμα το οποίο όμως δεν χάνει καθόλου τη χάρη και την ομορφιά της Αποκριάς, όπως έρχεται από τα πανάρχαια χρόνια έως σήμερα.
Αχιλλέας Ε. Αρχοντής
Οι Απόκριες είναι ένα κατάλοιπο πανάρχαιων Διονυσιακών εορτών (Βάκχαια, Λήναια, Ανθεστήρια) που μέσα από μια διαδρομή χιλιετηρίδων και επιρροών όπως τα ρωμαϊκά Σατουρνάλια και Λουπερκάλια και οι βυζαντινές Καλένδες έφτασε ως τις μέρες μας. Κατά την περίοδο των Αποκριών – ειδικά την τελευταία εβδομάδα, της Τυρινής – οι άνθρωποι βρίσκουν μια ευκαιρία να ξεσκάσουν. Μεταμφιέζονται, κάνουν πάρτι - μασκέ, φασαρία με βαρελότα, πετάνε χαρτοπόλεμο και σερπαντίνες παντού και την Κυριακή μαζεύονται στην πλατεία του χωριού, μερικές φορές κάνουνε και παρέλαση αρμάτων, τρώνε λουκάνικα και πίτες, πίνουν κρασί, χορεύουν γαϊτανάκι και μετά καίνε τον καρνάβαλο. Έτσι, περίπου, εορτάζονται σήμερα οι Απόκριες σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Βέβαια, υπάρχουν μέρη όπως η Πάτρα με το καρναβάλι της, η Ξάνθη που έχει γίνει πόλος έλξης, η Θήβα με το βλάχικο γάμο, η Νάουσα, η Κοζάνη και φυσικά ο Τύρναβος με το περίφημο καρναβάλι του (που έλκει τις ρίζες του απευθείας από τις αρχαίες Διονυσιακές γιορτές του κρασιού, του φαλλού και της ακατάσχετης βωμολοχίας, που όμως δεν ξεπερνάει τα όρια του πειράγματος.Επειδή αυτές ήταν οι Απόκριες των Ελλήνων: Γιορτές προς τιμή του Διόνυσου) που έχουν δημιουργήσει μια δική τους Αποκριάτικη παράδοση με δικά τους τοπικά έθιμα. Οι Απόκριες είναι η περίοδος προετοιμασίας των Χριστιανών για την νηστεία της Τεσσαρακοστής που αρχίζει την Καθαρά Δευτέρα (την επομένη της Κυριακής της Απόκρεω – της Τυρινής ή Τρανής Αποκριάς) και λήγει την Κυριακή του Πάσχα. Ονομάζονται έτσι επειδή απέχουμε από την κατανάλωση κρέατος (από+κρέας). Στην Αγιά δεν υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα Αποκριάτικα έθιμα. Ο τρόπος όμως που γιορτάζονται σήμερα, είναι κάπως διαφορετικός από τον τρόπο που γιορτάζονταν πριν από μερικά ακόμα χρόνια. Την εβδομάδα της Απόκρεω ξεκινούσαν τα καρναβάλια. Άντρες, γυναίκες και παιδιά έκαναν ομάδες, μεταμφιέζονταν με ο,τιδήποτε μπορούσαν: Παλιά ρούχα, πολλές φορές φορεμένα ανάποδα, συνήθως αντρικά οι γυναίκες και γυναικεία οι άντρες, καπέλα διάφορα και με το πρόσωπο καλυμμένο είτε με μαντήλες είτε με γυναικείες κάλτσες, ξεκινούσαν νυκτερινές επισκέψεις σε όλα σχεδόν τα σπίτια. Ο σκοπός ήταν να μην τους αναγνωρίσουν. Γινότανε μια μεγάλη μάχη: Από τη μια οι σπιτικοί να προσπαθούν να ψαρέψουν τα καρναβάλια για να μάθουν ποιοί είναι – συνήθως άμα έβρισκαν έναν, καταλάβαιναν και ποιά θα είναι η παρέα του – και από την άλλη τα καρναβάλια να προσπαθούν να πάρουν το κέρασμα (λουκούμια, ξερά σύκα, χαλβάς οπωσδήποτε, τσίπουρο, κρασί, ό,τι υπήρχε) χωρίς να αποκαλυφθούν. Μια συνηθισμένη μέθοδος των σπιτικών να αποκαλύψουν τα καρναβάλια, ήταν μέσω του χορού. Έβαζαν το γραμμόφωνο (τότε πολλά σπίτια είχαν γραμμόφωνο) να παίξει και άρχιζαν το χορό μαζί με τα καρναβάλια. Πάνω στο κέφι, προσπαθούσαν να ξεσκεπάσουν τα πρόσωπά τους. Από την άλλη, τα καρναβάλια προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τα θηλυκά μέλη της οικογένειας με σκοπό να βάλουν χέρι. Πάντα όμως με κέφι και χωρίς παρεξηγήσεις. Σίγουρα υπήρχαν κρούσματα κακόβουλης συμπεριφοράς υπό την ανωνυμία του καρναβαλιού (σημειώθηκαν και ξυλοκοπήματα για λόγους αντιζηλίας ή για αντίποινα) όμως ήταν μεμονωμένα περιστατικά και καταδικαστέα απ’ όλους. Μάσκες, περούκες, γενειάδες, στολές και λοιπά σύγχρονα αξεσουάρ ήταν άγνωστα ακόμα. Το Σάββατο της Τυρινής γινότανε το χαλβά – παζάρι. Σκληρός χαλβάς, με μπιλπίδια (στραγάλια), σουσάμι και καρύδια. Με τον χαλβά κάνανε τη «χάσκα». Στην άκρη μιας βέργας – συνήθως του πλάστη – έδεναν μια κλωστή και στην άκρη της κλωστής ένα κομμάτι χαλβά. Στη συνέχεια ο μεγαλύτερος της οικογένειας το κρατούσε κοντά στο ανοιχτό στόμα των παιδιών που προσπαθούσαν να το πιάσουν και να το φάνε. Δεν ήταν εύκολο, επειδή η κλωστή κινούνταν πέρα δώθε και η χρήση των χεριών απαγορεύονταν. Η εβδομάδα αυτή ήταν αφιερωμένη στις πίτες: Την τυρόπιτα και την γαλατόπιτα. Κάθε μέρα σχεδόν οι γυναίκες άνοιγαν φύλλα και έφτιαχναν πίτες. Η κατανάλωση του κρέατος είχε σταματήσει από την προηγούμενη Κυριακή (της Κρεοφάγου) και διανύαμε την εβδομάδα της Τυρινής, όπου επιτρεπότανε – ως το βράδι της Κυριακής – η κατανάλωση γαλακτοκομικών. Από το Σάββατο άρχιζε η προετοιμασία για τις φωτιές της Κυριακής. Κάθε μαχαλάς είχε τη δική της φωτιά. Ξαμολιότανε όλοι στα βουνά για να κόψουν τζαλάμπινα (κέδρα) και πουρνάρια με τα οποία τροφοδοτούσαν τη φωτιά. Από κάποια εποχή και μετά μάζευαν και παλιά λάστιχα αυτοκινήτων και τρακτέρ για να συντηρείται η φωτιά. Όταν έπεφταν τα τζαλάμπινα στη φωτιά δημιουργούνταν ένα φαντασμαγορικό θέαμα που συνοδεύονταν από έναν παράξενο κρότο επειδή ήταν χλωρά. Η τιμή και το καμάρι του κάθε μαχαλά ήταν να έχει μεγαλύτερη φωτιά από τους άλλους. Για το λόγο αυτό, οργανώνονταν επιχειρήσεις «δολιοφθοράς» προς ίδιον όφελος: Κοινώς, πηγαίναμε και κλέβαμε τζαλάμπινα από τις φωτιές των άλλων μαχαλάδων. Υπήρχε μια ομάδα περιφρούρησης για να προσέχει μην έρθει ο «αντίπαλος» και μια ομάδα κρούσης που μετέφερε τα λάφυρα στον τόπο που θα γίνονταν το βράδι η μεγάλη φωτιά. Μετά το σούρουπο άναβαν οι φωτιές. Από τα σπίτια κουβαλούσαν πίτες, τυριά, μπακαλιάρο τηγανητό, κρασί, τσίπουρο, κλπ –λουκάνικα και άλλα κρεατικά, αν και δεν επιτρεπόταν, δεν έλειπαν – και άναβε το γλέντι. Χορός και τραγούδι μέχρι το πρωί. Τα τραγούδια ήταν σατιρικά και με σεξουαλικό περιεχόμενο. Το πιο συνηθισμένο ήτανε: Μπρε μπρε μπρε, μπρε μπρε μπρε, Τις Τρανές τις Αποκριές π’ αποκρεύουν το τυρί κι τσ’ χαλάτσαινας το μ.... Ιδιαίτερο χρώμα έδιναν τα γαϊτανάκια που – παλιότερα – έρχονταν από τα γύρω χωριά, γυρνούσαν στους μαχαλάδες και χόρευαν γύρω απ’ τις φωτιές. Να σημειωθεί εδώ, ότι το γαϊτανάκι δεν ήταν προνόμιο της Αποκριάς. Γαϊτανάκια έκαναν σε πολλές εορταστικές περιπτώσεις (π.χ. πανηγύρια). Σε γενικές γραμμές, ήταν μια εβδομάδα ελευθεριότητας, χαλάρωσης και ευθυμίας που κορυφωνότανε το βράδι της Κυριακής. Κάψιμο του καρνάβαλου και άρματα (στη διονυσιακή λατρεία ήταν αφιερωμένο το περίφημο «Άρμα του Θέσπιδος», του πρώτου πιθανότατα γνωστού ηθοποιού) δεν γινότανε στην Αγιά, όπως γινότανε σε άλλα μέρη, π.χ. στον Τύρναβο. Ο Τάκης Καρδάρας στο βιβλίο του «Αγιώτικα» (το οποίο είναι πολύτιμη πηγή και για το παρόν δημοσίευμα αλλά και για την παλιά Αγιά γενικότερα) θυμάται ως ψυχές του παλιού καρναβαλιού τον Γιαβρή με την παρέα του (ο Θύμιος Γκόλιος, σύμφωνα με ενθυμήσεις παλιότερων, ήταν ο βασικός του σύντροφος) και τον Γιώργο Νάνο, έναν αυτοσχέδιο καλλιτέχνη και ποιητή, που διασκέδαζε επί πολλά χρόνια τους Αγιώτες με τη συντροφιά του και τις επινοήσεις του. Γύριζαν στις φωτιές με κουδούνες, μαγκούρες, κλπ και άναβαν το κέφι των Αγιωτών. Δυστυχώς, δεν υπάρχει σήμερα ένας Καρυωτάκης να γράψει μια «Μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που ‘ναι». Η Καθαρά Δευτέρα ήταν η αρχή της μεγάλης νηστείας της Σαρακοστής (Τεσσαρακοστή). Οι νοικοκυρές έπλεναν όλα τα μαγειρικά σκεύη από το πρωί και τα ζεμάτιζαν με καυτό νερό ώστε να φύγει κάθε ίχνος λίπους για να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν κατά τη Σαρακοστή. Όσα φαγητά είχαν περισσέψει από την προηγουμένη, πετιόνταν. Το «μενού» της Καθαροδευτέρας περιλάμβανε λαγάνες, μπουρανί (που τον έτρωγαν στο σπίτι), τουρσιά, ελιές, σταχτοκουλούρες (κουλούρες που ψήνονταν στη χόβολη του φούρνου) και λοιπά νηστήσιμα. Υπήρχε βέβαια τρόπος να παραβιαστεί η νηστεία, αρκεί να μην είχε κοιμηθεί κάποιος καθόλου την προηγούμενη νύχτα. Τότε επιτρεπότανε να αρτυθεί. Σε αντίθεση με την προηγούμενη εβδομάδα, που οι γυναίκες συμμετείχαν ενεργά στο αποκριάτικο ξεφάντωμα, η διασκέδαση της Καθαροδευτέρας ήταν καθαρά ανδρικό προνόμιο. Αφού έτρωγαν τα σαρακοστιανά και τις λαγάνες και έπιναν τα τσίπουρα και τα κρασιά, έρχονταν στο κέφι και άρχιζαν τα «καρβουνίσματα»: Από τα αποκαϊδια της φωτιάς άρχιζαν να πασαλείβουν τα πρόσωπα ο ένας του άλλου και γλεντούσαν μέχρι το βράδι. Αν τύχαινε κάποιος να περάσει απ’ την παρέα τους, δεν έφευγε αν δεν καρβουνίζονταν.
Τα παιδιά, κυρίως, ασχολούνταν με το πέταγμα του χαρταετού. Όλη την προηγούμενη εβδομάδα προετοιμάζονταν κατασκευάζοντάς τον για να είναι έτοιμος τη Μ. Δευτέρα να πετάξει όσο πιο ψηλά γινότανε. Αυτά, σε γενικές γραμμές, ήταν τα έθιμα μιας προηγούμενης εποχής. Στις μέρες μας άλλα άλλαξαν, άλλα ξεχάστηκαν, άλλα παρέμειναν αναλλοίωτα ενώ άλλα νέα έθιμα μπήκαν στην τοπική μας παράδοση, μπολιάζοντάς την με συνήθειες άλλων περιοχών ή και λαών, δημιουργώντας ένα νέο μείγμα το οποίο όμως δεν χάνει καθόλου τη χάρη και την ομορφιά της Αποκριάς, όπως έρχεται από τα πανάρχαια χρόνια έως σήμερα.
Αχιλλέας Ε. Αρχοντής
ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑΣ
ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑΣ Την Κυριακή 6 Μαρτίου Στην Αγιά με την ορχήστρα με τα χάλκινα, από τις 5 το απόγευμα τα χορευτικά του Μιλτιάδη Δάλλα θα χορέψουν το γαϊτανάκι και άλλους αποκριάτικους χορούς. Κατόπιν, με το άναμμα της φωτιάς ο σύλλογος γυναικών θα προσφέρει πίτες, λουκάνικα και κρασί.
Το βράδυ από τις 6 το απόγευμα και μετά στα χωριά Μεταξοχώρι, Γερακάρι, Έλαφο, Ποταμιά, Μεγαλόβρυσο, Ανατολή, Νερόμυλοι, Πρινιά, Αετόλοφο, Ανάβρα, Σκήτη, Μελιβοία, Αγιόκαμπο, Στόμιο, Ομόλιο θα προσφερθούν κρασί και εδέσματα με τη συνοδεία μουσικής. Ειδικά στο Μεταξοχώρι η ορχήστρα με τα χάλκινα θα διασκεδάσει τον κόσμο στην πλατεία του χωριού και θα προσφερθούν κρασί, πίτες και εδέσματα. Θα ακολουθήσει εμφάνιση χορευτικού συγκροτήματος και το κάψιμο του καρνάβαλου στη «μπουμπούνα» στην πλατεία του χωριού. Την Καθαρή Δευτέρα 7 Μαρτίου Στην πλατεία από τις 11:00 το πρωί θα υπάρχουν σαρακοστιανά εδέσματα και φασολάδα. Στα χωριά Ανάβρα και Ποταμιά, Έλαφο, Σκήτη, Σκλήθρο, Σωτηρίτσα, Μελιβοία, Αμυγδαλή, Καστρί, Μαρμαρίνη, Δήμητρα θα προσφερθούν σαρακοστιανά, φασολάδα, λαγάνες, κρασί και οι διοργανωτές υπόσχονται γλέντι και ξεφάντωμα. Στο Στόμιο και την Καρίτσα θα προσφερθούν σουπιές και άλλα σαρακοστιανά εδέσματα ενώ στο Ομόλιο εκτός από φασολάδα θα προσφερθεί και η παραδοσιακή μπομπότα. Υπογραμμίζοντας ότι όλες οι εκδηλώσεις γίνονται με την συνεργασία και την υποστήριξη των συλλόγων των χωριών οι οποίοι πρωτοστατούν, στοιχείο καθοριστικό για τον προγραμματισμό και την επιτυχία των εκδηλώσεων. 
Απόκριες στον Δήμο Αγιάς Πέμπτη, 14 Μαρτίου 2013, 00:00 (Γραφείο «Ε» στην Αγιά)
Πολλές και πλούσιες οι εκδηλώσεις που πρόκειται να γίνουν στα χωριά του Δήμου Αγιάς την Κυριακή της Αποκριάς και την Καθαρά Δευτέρα. Στην Αγιά, το απόγευμα της Κυριακής, στις 4, θα ξεκινήσει η παρέλαση μικρών και μεγάλων καρναβαλιστών. Η φωτιά θα ανάψει στις 7 στην κεντρική πλατεία και θα ακολουθήσουν αποκριάτικοι χοροί, γαϊτανάκι και παραδοσιακά εδέσματα από τον Σύλλογο Γυναικών Αγιάς. Στο Γερακάρι, το Τοπικό Συμβούλιο και ο Σύλλογος Γυναικών του χωριού συνδιοργανώνουν αποκριάτικο γλέντι το βράδυ της Κυριακής. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει στις 6:30μμ συγκέντρωση μικρών και μεγάλων μεταμφιεσμένων στον χώρο της Παιδικής Χαράς, στις 7 έναρξη της παρέλασης που θα γίνει στον κεντρικό δρόμο του χωριού με διάφορα δρώμενα (σοκολατοπόλεμο κ.α.) και κατάληξη στο Δημοτικό Σχολείο, στις 7:30 άναμμα της φωτιάς στο προαύλιο του σχολείου και στις 8 παραδοσιακούς χορούς από τα χορευτικά τμήματα του συλλόγου (παιδικό, εφήβων και γυναικών). Θα ακολουθήσει χορός για όλον τον κόσμο και πλούσιο φαγοπότι. Στο Μεγαλόβρυσο, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεγαλοβρύσου, η Τοπική Κοινότητα και ο Δήμος Αγιάς, διατηρώντας την παράδοση, συνδιοργανώνουν την εκδήλωση «Απόκριες 2013» την Κυριακή, στις 6μμ, στην πλατεία του χωριού. Η εκδήλωση αποτελεί αναβίωση του παραδοσιακού εθίμου του ανάμματος του «φανού», της φωτιάς. Κατά τη διάρκειά της θα μοιραστούν παραδοσιακά αποκριάτικα εδέσματα, όπως χαλβάς, σπανακοτυρόπιτα, λουκάνικα, μπάντζος, και θα ακολουθήσει εορταστικό γλέντι με μουσική, χορό, άφθονο κρασί και τραγούδι γύρω από τη φωτιά. Στη Δήμητρα, ο τοπικός Μορφωτικός Εκπολιτιστικός Σύλλογος θα πραγματοποιήσει εκδηλώσεις την Καθαρά Δευτέρα. Οι γυναίκες του χωριού θα προσφέρουν σαρακοστιανά εδέσματα, άφθονο κρασί και τσίπουρο σε όλους τους καλεσμένους. Τα χορευτικά τμήματα του συλλόγου θα παρουσιάσουν πρόγραμμα με παραδοσιακούς χορούς και θα ακολουθήσει γλέντι με τη συνοδεία παραδοσιακής ορχήστρας με τους Βασίλη Μπαλογιάννη, Λευτέρη Γάλο, Κώστα Μπαλογιάννη και Μάριο Σαρακατσάνο. Οι επισκέπτες μπορούν να χαρούν και να διασκεδάσουν σε έναν όμορφο χώρο, όπου υπάρχει πρόβλεψη και για άσχημες καιρικές συνθήκες. Στην Ανατολή, ο Σύλλογος Ανατολιτών «Ιωάννης ο Πρόδρομος» θα αναβιώσει παραδοσιακά έθιμα της Αποκριάς. Το βράδυ της Κυριακής θα γίνει το άναμμα της μεγάλης φωτιάς με τζιανάπενα στον χώρο του πάρκιγκ δίπλα στην πλατεία, θα ακολουθήσει χορός γύρω από τη φωτιά με παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια και θα προσφερθούν από τον σύλλογο ψημένα λουκάνικα και άφθονο κρασί. Την Καθαρά Δευτέρα, στο προαύλιο του σχολείου, ο σύλλογος θα προσφέρει στους επισκέπτες παραδοσιακή φασολάδα, μπουρανί, λαγάνες, σαρακοστιανά εδέσματα και άφθονο κρασί. Στην Ποταμιά, ο Σύλλογος Γυναικών του χωριού και το Τοπικό Συμβούλιο, σε συνεργασία με τον Δήμο Αγιάς, θα διοργανώσουν αποκριάτικη εκδήλωση το βράδυ της Κυριακής, στις 7:30, στην πλατεία, με άναμμα της φωτιάς και πίτες φτιαγμένες από τις γυναίκες του συλλόγου. Την Καθαρά Δευτέρα, στις 12 το μεσημέρι, στον χώρο της πλατείας θα προσφερθούν σαρακοστιανά εδέσματα και φασολάδα. Στη Σκήτη, ο τοπικός Περιβαλλοντικός Μορφωτικός Σύλλογος, σε συνεργασία με τον Δήμο Αγιάς, διοργανώνει τις αποκριάτικες εκδηλώσεις του. Το βράδυ της Κυριακής, στην πανέμορφη και στολισμένη πλατεία του χωριού θα ανάψει η φωτιά για το κάψιμο του καρνάβαλου και γύρω από αυτήν θα στηθεί ο χορός. Επίσης, διάφορα χιουμοριστικά χάπενιγκς θα ανεβάσουν τη διάθεση των επισκεπτών, οι οποίοι θα γευτούν και τα παραδοσιακά εδέσματα που θα ετοιμάσουν οι γυναίκες του συλλόγου. Την Καθαρά Δευτέρα, από νωρίς το πρωί, στην πλατεία θα στηθούν καζάνια για το βράσιμο της φασολάδας, θα προσφέρονται σε όλους σαρακοστιανά και άφθονο τσίπουρο (προσφορά του Οινοποιείου Τυρνάβου και Βρυσσά), ενώ υπό τους ήχους ζωντανής μουσικής του συγκροτήματος «Χορίαμβος» ντόπιοι και επισκέπτες θα χορέψουν πλέκοντας το παραδοσιακό γαϊτανάκι. Για όσους θελήσουν να πετάξουν τον χαρταετό τους προσφέρεται το γήπεδο της Σκήτης με την πανοραμική του θέα προς το Αιγαίο και τη γύρω περιοχή. Στον Αγιόκαμπο, ο Σύλλογος Γυναικών Αγιοκάμπου, Σκήτης και Πολυδενδρίου, σε συνεργασία με τον Δήμο Αγιάς, θα διοργανώσει εκδήλωση το βράδυ της Κυριακής, στις 7μμ, στην παραλία του Αγιοκάμπου, μπροστά στο κεντρικό περίπτερο, με άναμμα της φωτιάς, πλούσια εδέσματα, κρασί, πίτες και κεφτέδες, μουσική και πολύ χορό. Στη Βελίκα, ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Φιλοκτήτης» την Κυριακή θα μοιράσει εδέσματα στην παραλία και θα κάψει τον καρνάβαλο. Επίσης, όπως ανακοίνωσε ο Δήμος Αγιάς, την Κυριακή, στις 7μμ, φωτιές θα έχουμε σε Αετόλοφο, Μεταξοχώρι, Παλαιόπυργο, Ομόλιο, Αμυγδαλή, Μαρμαρίνη, Μελιβοία και Κουτσουπιά, όπου θα προσφερθούν κρασί και εδέσματα με τη συνοδεία μουσικής. Την Καθαρή Δευτέρα, σαρακοστιανά εδέσματα και ζεστή φασολάδα θα προσφέρονται από τις 11 το πρωί στις πλατείες των χωριών Σωτηρίτσας, Σκλήθρου, Μελιβοίας, Μαρμαρίνης, Αμυγδαλής, Ομολίου, Παλαιοπύργου, Καρίτσας, Ελάφου και Ανάβρας. 
ΟΙ ΠΑΛΙΕΣ ΑΠΟΚΡΙΕΣ (Λαογραφικό) (Πατείστε επάνω στη δημοσίευση για να τη δείτε ολόκληρη)
Οι Απόκριες είναι ένα κατάλοιπο πανάρχαιων Διονυσιακών εορτών (Βάκχαια, Λήναια, Ανθεστήρια) που μέσα από μια διαδρομή χιλιετηρίδων και επιρροών, όπως τα ρωμαϊκά Σατουρνάλια και Λουπερκάλια και οι βυζαντινές Καλένδες, έφτασε ως τις μέρες μας. Κατά την περίοδο των Αποκριών – ειδικά την τελευταία εβδομάδα, της Τυρινής – οι άνθρωποι βρίσκουν μια ευκαιρία να ξεσκάσουν. Μεταμφιέζονται, κάνουν πάρτι - μασκέ, φασαρία με βαρελότα, πετάνε χαρτοπόλεμο και σερπαντίνες παντού και την Κυριακή μαζεύονται στην πλατεία του χωριού, μερικές φορές κάνουνε και παρέλαση αρμάτων, τρώνε λουκάνικα και πίττες, πίνουν κρασί, χορεύουν γαϊτανάκι και μετά καίνε τον καρνάβαλο. Έτσι, περίπου, εορτάζονται σήμερα οι Απόκριες σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Βέβαια, υπάρχουν μέρη όπως η Πάτρα με το καρναβάλι της, η Ξάνθη που έχει γίνει πόλος έλξης, η Θήβα με το βλάχικο γάμο, η Καστοριά με τα ραγκουτσάρια, η Νάουσα, η Κοζάνη και φυσικά ο Τύρναβος με το περίφημο καρναβάλι του που έλκει τις ρίζες του απευθείας από τις αρχαίες Διονυσιακές γιορτές του κρασιού, του φαλλού και της ακατάσχετης βωμολοχίας, που όμως δεν ξεπερνάει τα όρια του πειράγματος. Επειδή αυτές ήταν οι Απόκριες των Ελλήνων: Γιορτές προς τιμή του Διόνυσου. Οι Απόκριες είναι η περίοδος προετοιμασίας των Χριστιανών για την νηστεία της Τεσσαρακοστής που αρχίζει την Καθαρά Δευτέρα (την επομένη της Κυριακής της Απόκρεω – της Τυρινής ή Τρανής Αποκριάς) και λήγει την Κυριακή του Πάσχα. Ονομάζονται έτσι επειδή απέχουμε από την κατανάλωση κρέατος (από+κρέας). Η Απόκριες άρχιζαν ουσιαστικά από την παραμονή των Φώτων, καθώς η αγιαστούρα του παπά βιάζονταν να διώξει τους «υπόγειους» καλλικάντζαρους, ενώ παραμόνευαν να πάρουν τη θέση τους οι «επίγειοι», και κορυφώνονταν στο διάστημα από την Τσικνοπέμπτη μέχρι και το ξημέρωμα της Καθαρής Τρίτης, οπότε και ξεκινούσε η Σαρακοστή. Στην περιοχή του σημερινού Δήμου Αγιάς δεν υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα Αποκριάτικα έθιμα. Παρ’ όλα αυτά, ο τρόπος που γιορτάζονται σήμερα, είναι κάπως διαφορετικός από τον τρόπο που γιορτάζονταν πριν από μερικά ακόμα χρόνια και με μόνα τα έθιμα αυτής της περιόδου θα μπορούσε κάποιος να δώσει μια διατριβή στη λαογραφία, και όχι μόνο. Την εβδομάδα της Απόκρεω ξεκινούσαν τα καρναβάλια. Άντρες, γυναίκες και παιδιά έκαναν ομάδες, μεταμφιέζονταν με ο,τιδήποτε μπορούσαν: Παλιά ρούχα, πολλές φορές φορεμένα ανάποδα, συνήθως αντρικά οι γυναίκες και γυναικεία οι άντρες, καπέλα διάφορα και με το πρόσωπο καλυμμένο είτε με μαντήλες είτε με γυναικείες κάλτσες, ξεκινούσαν νυκτερινές επισκέψεις σε όλα σχεδόν τα σπίτια. Ο σκοπός ήταν να μην τους αναγνωρίσουν. Γινότανε μια μεγάλη μάχη: Από τη μια οι σπιτικοί να προσπαθούν να ψαρέψουν τα καρναβάλια για να μάθουν ποιοί είναι – συνήθως άμα έβρισκαν έναν, καταλάβαιναν και ποιά θα είναι η παρέα του – και από την άλλη τα καρναβάλια να προσπαθούν να πάρουν το κέρασμα (λουκούμια, ξερά σύκα, τσίπουρο, κρασί, ό,τι υπήρχε) χωρίς να αποκαλυφθούν. Μια συνηθισμένη μέθοδος των σπιτικών να αποκαλύψουν τα καρναβάλια, ήταν μέσω του χορού. Έβαζαν το γραμμόφωνο (τότε πολλά σπίτια είχαν γραμμόφωνο) να παίξει και άρχιζαν το χορό μαζί με τα καρναβάλια. Πάνω στο κέφι, προσπαθούσαν να ξεσκεπάσουν τα πρόσωπά τους. Από την άλλη, τα καρναβάλια προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τα θηλυκά μέλη της οικογένειας με σκοπό να βάλουν χέρι. Πάντα όμως με κέφι και χωρίς παρεξηγήσεις. Σίγουρα υπήρχαν κρούσματα κακόβουλης συμπεριφοράς υπό την ανωνυμία του καρναβαλιού (σημειώθηκαν και ξυλοκοπήματα για λόγους αντιζηλίας ή για αντίποινα) όμως ήταν μεμονωμένα περιστατικά και καταδικαστέα απ’ όλους. Μάσκες, περούκες, γενειάδες, στολές και λοιπά σύγχρονα αξεσουάρ ήταν άγνωστα ακόμα. Το Σάββατο της Τυρινής γινότανε στην Αγιά το χαλβά – παζάρι. Σκληρός χαλβάς, με μπιλπίδια (στραγάλια), σουσάμι και καρύδια. Με τον χαλβά κάνανε τη «χάσκα». Στην άκρη μιας βέργας – συνήθως του πλάστη – έδεναν μια κλωστή και στην άκρη της κλωστής ένα κομμάτι χαλβά. Στη συνέχεια ο μεγαλύτερος της οικογένειας το κρατούσε κοντά στο ανοιχτό στόμα των παιδιών που προσπαθούσαν να το πιάσουν και να το φάνε. Δεν ήταν εύκολο, επειδή η κλωστή κινούνταν πέρα δώθε και η χρήση των χεριών απαγορεύονταν. Η εβδομάδα αυτή ήταν αφιερωμένη στις πίτες: Την τυρόπιτα και την γαλατόπιτα. Κάθε μέρα σχεδόν οι γυναίκες άνοιγαν φύλλα και έφτιαχναν πίτες. Η κατανάλωση του κρέατος είχε σταματήσει από την προηγούμενη Κυριακή (της Κρεοφάγου) και διανύαμε την εβδομάδα της Τυρινής, όπου επιτρεπότανε – ως το βράδι της Κυριακής – η κατανάλωση γαλακτοκομικών. Από το Σάββατο άρχιζε η προετοιμασία για τις φωτιές της Κυριακής. Κάθε μαχαλάς είχε τη δική της φωτιά. Ξαμολιότανε όλοι στα βουνά για να κόψουν τζαλάμπινα ή κέδρα αλλού και πουρνάρια με τα οποία τροφοδοτούσαν τη φωτιά. Από κάποια εποχή και μετά μάζευαν και παλιά λάστιχα αυτοκινήτων και τρακτέρ για να συντηρείται η φωτιά. Όταν έπεφταν τα τζαλάμπινα στη φωτιά δημιουργούνταν ένα φαντασμαγορικό θέαμα που συνοδεύονταν από έναν παράξενο κρότο επειδή ήταν χλωρά. Η τιμή και το καμάρι του κάθε μαχαλά ήταν να έχει μεγαλύτερη φωτιά από τους άλλους. Για το λόγο αυτό, οργανώνονταν επιχειρήσεις «δολιοφθοράς» προς ίδιον όφελος: Κοινώς, πηγαίναμε και κλέβαμε τζαλάμπινα από τις φωτιές των άλλων μαχαλάδων. Υπήρχε μια ομάδα περιφρούρησης για να προσέχει μην έρθει ο «αντίπαλος» και μια ομάδα κρούσης που μετέφερε τα λάφυρα στον τόπο που θα γίνονταν το βράδι η μεγάλη φωτιά. Ένα κατάλοιπο από τις «ίλες» των Λακεδαιμονίων που περπάτησαν τους αιώνες κι έφτασε σιωπηρά ως τις μέρες μας. Το δόγμα «κλέψε αν μπορείς, αρκεί να μη σε πιάσουν» ήταν το έμβλημα όλων. Κι ήταν μεγάλη η ικανοποίηση και η παλικαριά εκείνου που έφερνε τα «κλέμματα» από τον άλλο μαχαλά και απίθωνε τα «λάφυρα» στον ομαδάρχη του. Αξίζει όμως εδώ να σημειωθεί ένα αξιοπερίεργο πράγμα: Δυο λέξεις που παρόλο που είναι η καθεμιά πολύ συνηθισμένη στην Αγιά είναι άγνωστη όχι μόνο στη γειτονική Αθανάτη αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα και το αντίστροφο. Η μία είναι η λέξη «τζαλάμπινα» που δεν απαντάται πουθενά αλλού εκτός από τη στενή περιοχή της Αγιάς. Η άλλη είναι τα «λοκατζάρια», λέξη άγνωστη σήμερα στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Αγιάς, εκτός βέβαια από την Αθανάτη. Ο γνήσιος Θανατιώτης το προφέρει «λουγκατζιάρια» και πολύ καλά κάνει. Η λέξη κατάγεται από το λατινικό rogo, όταν αυτό παίρνει τη σημασία του ζητώ, παρακαλώ, ζητιανεύω. Πιο συγκεκριμένα παράγενται από το θέμα του σουπίνου του ρήματος αυτού, rogatum, τύπου που δηλώνει το σκοπό της ενέργειας. Το αρχικό λάμδα προέκυψε από την εναλλαγή των υγρών συμφώνων λάμδα και ρο, φαινόμενο σύνηθες στη γλώσσα μας (αδελφός και αδερφός, Βούλγαρος και Βούργαρος, κλπ). Αλλού η λέξη, στην Καστοριά για παράδειγμα, ακούγεται ρογκατσάρια ή ραγκουτσάρια. Το θανατιώτικο λουγκατζιάρι είναι ο μεταμφιεσμένος σε ζητιάνο, που γυρνάει στα σπίτια ζητιανεύοντας χαλβά. Το πέρασμα βέβαια των χρόνων λογικό ήταν να φέρει τροποποιήσεις και αλλαγές στο περίβλημα του θεσμού αυτού, ωστόσο όμως ο πυρήνας του κρατάει σταθερός απ’ ευθείας από τις Διονυσιακές τελετές. Τα δέρματα ζώων, τα κουδούνια, η τρυγία και η καπνιά στο πρόσωπο μαρτυρούν περίτρανα τις καταβολές των λουκατζιαριών. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι κατά το διάστημα ανάμεσα στις δυο Κυριακές της Αποκριάς (Της Κρεοφάγου και της Τυρινής) η εκκλησία αρνούνταν να τελέσει το μυστήριο του γάμου από παράδοση που ήθελε να μην στεριώνουν οι Αποκριάτικοι γάμοι. Μετά το σούρουπο άναβαν οι φωτιές. Από τα σπίτια κουβαλούσαν πίτες, τυριά, μπακαλιάρο τηγανητό, κρασί, τσίπουρο, κλπ –λουκάνικα και άλλα κρεατικά, αν και δεν επιτρεπόταν, δεν έλειπαν – και άναβε το γλέντι. Χορός και τραγούδι μέχρι το πρωί. Τα τραγούδια ήταν σατιρικά και με σεξουαλικό περιεχόμενο. Το πιο συνηθισμένο ήτανε: Μπρε μπρε μπρε, μπρε μπρε μπρε, Τις Τρανές τις Αποκριές π’ αποκρεύουν το τυρί κι τσ’ χαλάτσαινας το μ.... Ιδιαίτερο χρώμα έδιναν τα γαϊτανάκια που – παλιότερα – έρχονταν από τα γύρω χωριά, γυρνούσαν στους μαχαλάδες και χόρευαν γύρω απ’ τις φωτιές. Να σημειωθεί εδώ, ότι το γαϊτανάκι δεν ήταν προνόμιο της Αποκριάς. Γαϊτανάκια έκαναν σε πολλές εορταστικές περιπτώσεις (π.χ. πανηγύρια). Σε γενικές γραμμές, ήταν μια εβδομάδα ελευθεριότητας, χαλάρωσης και ευθυμίας που κορυφωνότανε το βράδι της Κυριακής. Κάψιμο του καρνάβαλου και άρματα (στη διονυσιακή λατρεία ήταν αφιερωμένο το περίφημο «Άρμα του Θέσπιδος», του πρώτου πιθανότατα γνωστού ηθοποιού) δεν γινότανε στην επαρχία Αγιάς, όπως γινότανε σε άλλα μέρη, όπως στον Τύρναβο. Ο Τάκης Καρδάρας στο βιβλίο του «Αγιώτικα» (το οποίο είναι πολύτιμη πηγή για την παλιά Αγιά) θυμάται ως ψυχές του παλιού καρναβαλιού τον Γιαβρή με την παρέα του (ο Θύμιος Γκόλιος ήταν ο βασικός του σύντροφος) και τον Γιώργο Νάνο, έναν αυτοσχέδιο καλλιτέχνη και ποιητή, που διασκέδαζε επί πολλά χρόνια τους Αγιώτες με τη συντροφιά του και τις επινοήσεις του. Παρόμοιοι καρναβαλιστές ήταν στην Αθανάτη ο Ζακατιάρης, ο Ζαρκαδής, ο Κρίνας, ο Τσιάκος και κυρίως οι περίφημοι Λυγγέρηδες, γνησιότατοι Αριστοφανικοί τύποι ( έστω κι αν δεν έτυχε ποτέ ν’ ακούσουν το όνομα του αρχαίου κλασσικού κωμικού ποιητή). Όλοι αυτοί, χωρίς γραμματικές γνώσεις και χωρίς θεατρική παιδεία, με μόνο το πηγαίο ταλέντο, τον αστείρευτο αυθορμητισμό, τη μιμητική ικανότητα και το ανεξάντλητο χιούμορ ενσάρκωναν τον «βωμολόχο» του Αριστοφάνη κάνοντας έτσι τους θιασώτες των παραστάσεών τους να παραληρούν, καθώς γύριζαν στις φωτιές με κουδούνες, μαγκούρες, κλπ και άναβαν το κέφι. Δυστυχώς, δεν υπάρχει σήμερα ένας Καρυωτάκης να γράψει μια «Μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που ‘ναι». Η Καθαρά Δευτέρα ήταν η αρχή της μεγάλης νηστείας της Σαρακοστής (Τεσσαρακοστή). Οι νοικοκυρές έπλεναν όλα τα μαγειρικά σκεύη από το πρωί και τα ζεμάτιζαν με καυτό νερό ώστε να φύγει κάθε ίχνος λίπους για να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν κατά τη Σαρακοστή. Όσα φαγητά είχαν περισσέψει από την προηγουμένη, πετιόνταν. Το «μενού» της Καθαροδευτέρας περιλάμβανε λαγάνες, μπουρανί (που τον έτρωγαν στο σπίτι), τουρσιά, ελιές, σταχτοκουλούρες (κουλούρες που ψήνονταν στη χόβολη του φούρνου) και λοιπά νηστήσιμα. Υπήρχε βέβαια τρόπος να παραβιαστεί η νηστεία, αρκεί να μην είχε κοιμηθεί κάποιος καθόλου την προηγούμενη νύχτα. Τότε το «καταλούσε» κι επιτρεπότανε να αρτυθεί. Σε αντίθεση με την προηγούμενη εβδομάδα, που οι γυναίκες συμμετείχαν ενεργά στο αποκριάτικο ξεφάντωμα, η διασκέδαση της Καθαροδευτέρας ήταν καθαρά ανδρικό προνόμιο. Αφού έτρωγαν τα σαρακοστιανά και τις λαγάνες και έπιναν τα τσίπουρα και τα κρασιά, έρχονταν στο κέφι και άρχιζαν τα «καρβουνίσματα»: Από τα αποκαϊδια της φωτιάς άρχιζαν να πασαλείβουν τα πρόσωπα ο ένας του άλλου και γλεντούσαν μέχρι το βράδι. Αν τύχαινε κάποιος να περάσει απ’ την παρέα τους, δεν έφευγε αν δεν καρβουνίζονταν. Από την Τρίτη και μετά, η ζωή έπαιρνε τον κανονικό της ρυθμό. Το Διονυσιακό κάηκε πάνω στη λήξη του χειμώνα και μαζί του κάηκε και η φθορά. Ανατέλλει πια με τον ερχομό της Άνοιξης το Απολλώνιο, που φέρνει μαζί του την αναδημιουργία και την ελπίδα. Αυτό υπαγόρευαν η παράδοση και το φιλότιμο, αυτό ακολουθούσαν οι άνθρωποι του χτες. Αυτά, σε γενικές γραμμές, ήταν τα έθιμα μιας προηγούμενης εποχής. Στις μέρες μας άλλα άλλαξαν, άλλα ξεχάστηκαν ενώ άλλα νέα έθιμα μπήκαν στην τοπική μας παράδοση, μπολιάζοντάς την με συνήθειες άλλων περιοχών ή και λαών, δημιουργώντας ένα νέο μείγμα το οποίο όμως δεν χάνει καθόλου τη χάρη και την ομορφιά της Αποκριάς, όπως έρχεται από τα πανάρχαια χρόνια έως σήμερα. Ομάδα Ιστορικής Έρευνας Δήμου Αγιάς "Δημήτρης Αγραφιώτης" 
Οι Απόκριες ήταν για τους Μελιβοιώτες η περίοδος που κανείς τους δεν θα ήθελε να λείπει από το χωριό. Ήταν. Γιατί εδώ και κάμποσα χρόνια, η αίγλη των ημερών ξέφτισε, τα έθιμα ατόνησαν, η συμμετοχή έφθασε στο ναδίρ... Δεν ήταν, όμως, τα πράγματα πάντα έτσι...
Τα παλιά τα χρόνια... Ας μάθουμε μερικά για τα έθιμα των ημερών όπως γίνονταν παλιά, με τη βοήθεια του Γεωργίου Ευθυμιάδη: "ΣΤΙΣ Απόκρηες ο κάθε μαχαλάς, γιόρταζε ξεχωριστά. Το βράδυ της τυρινής φεγγοβολούσαν οι γειτονιές από τα καιγόμενα κέδρα, ενώ πολλοί κάτοικοι ντύνονταν καρναβάλια και συνέχιζαν το γλέντι ως την επαύριο -την Καθαρή Δευτέρα- που έβγαιναν μεταμφιεσμένοι στο κέντρο του χωριού. Καρναβαλιστές στη "Γιδαριά". Μερικές γυναίκες φοράνε την παραδοσιακή στολή. (Προσφορά: Θεόδωρος Δουβώρης). Τα πρωτεία σ' αυτό τα είχε ο "Κούκουρδας"¨με τους Κανδυλαραίους, Σουγιανναίους, Βουρτουραίους, Ζεστούληδες, Στεργιαννοπουλαίους κ.α. που με τις περίεργες μεταμφιέσεις τους, τα παρατραβηγμένα αποκριάτικα σατιρικά τραγούδια, και αστεία σκορπούσαν το γέλιο και τη χαρά σ' όλους τους παρευρισκομένους. Μασκαρεμένοι στον "Κούκουρδα". (Προσφορά: Άννα Χαπίτα). Καρναβάλια συνήθιζαν να γίνονται οι συγχωριανοί μας και στις γιορτές των Φώτων και τ' Αη Γιάννη 6-7 Γενάρη. Λογκατζιάρια τα ονόμαζαν". Έτσι, λοιπόν, κατά γειτονιά καίγονταν τα "κέθρα" το βράδυ της Κυριακής και την Καθαρή Δευτέρα όλο το χωριό μαζεύονταν στην πλατεία, στον Αγι' Ν'κόλα, όπου με σατιρικά τραγούδια, αυτοσχέδια θεατρικά, πιοτό και χορό διασκέδαζαν όλοι μαζί για πολλές ώρες, μέχρι το δειλινό και μετά μέχρι το βράδυ, στα καφενεία. Καρναβάλια στην "Αλευριά", στις 5 Μαρτίου 1967. (Προσφορά: Στέφανος Μπλέτσας). Τα νεότερα χρόνια... Τα νεότερα χρόνια δεν άλλαξαν και πολλά. Κι αυτό, ήταν το ευχάριστο... Καταλυτικό ρόλο έπαιξε εδώ ο Πολιτιστικός Σύλλογος "ΟΜΗΡΟΣ", ο οποίος βάζει τα "όργανα", θεσμοθετεί βραβεία, οργανώνει χορευτικά, στήνει θεατρικά, μ' άλλα λόγια είναι καταλύτης και μέτοχος. Αλλά, πάντα, βασικό ρόλο παίζει ο κόσμος. Άλλωστε, όπως, λέμε εμείς οι Θανατιώτες, "όλα με κόσμο γίνονται...". Ας τα δούμε, όμως, με τη σειρά: Μέχρι την Παρασκευή. Τον κύριο ρόλο τις μέρες πριν το τριήμερο της Αποκριάς τον είχαν οι πιτσιρικάδες. Κι αυτό γιατί, αρκετό καιρό πριν τις Αποκριές, επιδίδονταν σε μία όχι και τόσο "οικολογική" ασχολία, με τα σημερινά μέτρα και σταθμά: Το κόψιμο των κέθρων (όπως λέμε τους κέδρους στην Αθανάτη), από τις πέριξ του χωριού ράχες. Μάλιστα, υπήρχε ένας ιδιότυπος ανταγωνισμός, ποιός μαχαλάς θα έχει τα περισσότερα. Οργανώνονταν, λοιπόν, "επιχειρήσεις" μετά το σχόλασμα, με άκρα μυστικότητα. Κόβονταν, κουβαλιόταν, σέρνοντάς τα στους χωματόδρομους (τότε) και αποθηκεύονταν σε μέρη που οι αντίπαλοι δεν θα τα εντόπιζαν (αστρέχες, κατώια κ.λπ.), για το φόβο της κλοπής, αφού οι "καταδρομικές" και αστραπιαίες στη σύλληψη και εκτέλεση επιχειρήσεις για την αρπαγή των κέθρων μεταξύ μαχαλάδων δεν ήταν σπάνιο φαινόμενο και μερικές φορές συνοδεύονταν από χρήση βίας: ξύλο ,πετροπόλεμο και παρόμοια. Βέβαια, τα νεότερα χρόνια, καίγονταν όλα μαζί στην πλατεία, την Κυριακή το βράδυ. Αικατερίνη και Βασιλική Θεοδ. Δουβώρη. (Προσφορά: Αικατερίνη -Καίτη- Δουβώρη) Το πρωί της Παρασκευής, όλοι η μαθητιώσσα νεολαία, μασκαρεμένοι, ανηφόριζαν ή κατηφόριζαν (ανάλογα με το μαχαλά διαμονής) προς το Σχολείο. Το προαύλιο μεταμορφώνονταν για κάποιες ώρες σε ένα απέραντο (για τη μικρή σωματική διάπλαση των μικρών) πεδίο μάχης μεταξύ καουμπόηδων, σερίφηδων, ινδιάνων, τσολιάδων, απροσδιόριστης προέλευσης βρακοφόρων και άλλων τινών, για τα δε κορίτσια σε έναν μεγάλο χορό μαγισσών, κολομπίνων, πριγκιπισσών και ότι άλλο βάζει νους. Απόκριες στο προάυλιο του Παλιού Σχολείου, μπροστά στην Παναγία. Το χορό πίσω σέρνει ο δάσκαλος Πασχάλης Ηλιούδης. (Προσφορά: Χρυσούλα Σπυρούλη). Οι στολές περισσότερο αυτοσχέδιες και ανομοιόμορφες, καμωμένες με τη δημιουργική πρωτοτυπία των μανάδων. Βάψιμο με "κοκκινάδι" στα μάγουλα, αυτοσχέδια μουστάκια με κάρβουνο, κρόσια με σακούλες, παρδαλά "τούλια" και όλα τα σχετικά. Καψούλια και δυναμιτάκια, ανάκατα με δημοτικά και "ξένα" τραγούδια, σερπαντίνες και ατμόσφαιρα να μυρίζει μπαρούτι... Ένας μικρός μαθητής της εποχής, ντυμένος τσολιάς, στην αυλή του Παλιού Σχολείου, μπροστά στο σπίτι του Καρακίτσιου (νυν Αντ. Μπελιά). Το ραντεβού, μετά το σχόλασμα, δίνονταν για το Σάββατο το βράδυ... Το Σάββατο. Το μισό χωριό "ντυμένο" (=μασκαρεμένο). Κυρίως, οι παρέες των μασκαράδων είναι γυναικείες. Σε καθεμία υπάρχει απαραίτητα ένας "κόκορας", για προστασία. Τα σπίτια των αρραβωνιασμένων δέχονταν ορδές μασκαράδων για να κεράσουν χαλβά. Οι στολές ένας αλλόκοτος συνδυασμός, ετερόκλητων ρούχων, καπέλων και υποδημάτων. Χαλβάς, και "σαμμένιος" (=με προσθήκη σουσαμιού) και "μπιλμπιδένιος" (=με προσθήκη στραγαλιών), σε ποσότητες μεγάλες. Το ίδιο και το τσίπουρο, το κρασί, και τα άλλα ποτά, τα "ευρωπαϊκά". Χορός, πειράγματα, ποτό, άσεμνες χειρονομίες, δάχτυλα, αγγούρια και καρότα να κραδαίνονται στον αέρα, με σαφή σεξουαλικά υπονοούμενα, χαλβάς και πάλι από την αρχή. Καρναβάλια χορεύουν στην πλατεία. (Προσφορά: Στέφανος Μπλέτσας). Αφού η επίσκεψη στους αρραβωνιασμένους τελείωνε, έπαιρναν το λόγο τα καφενεία. Όλα, μηδενός εξαιρουμένου, αυτή τη μέρα "βογγούσαν"! Το γλέντι συνεχίζονταν μέχρι πρωίας, με τη συμμετοχή όλων. Μάλιστα, το αντρικό οχυρό, τα καφενεία, αυτή τη μέρα ήταν ανοιχτά και για γυναίκες, που είδαμε πριν ότι ήταν η "ψυχή" του εθίμου, "ντυμένες" κατά μαχαλά, με τον "κόκορα" επικεφαλής, να κρατά οπωσδήποτε μία φορτωτήρα για "το φόβο των Ιουδαίων". Σε πρώτο πλάνο Στέφανος Βασ. Μπάτσικας, Βασ. Γεωργ. Σκάθαρος και Γεώργιος Αλ. Μπουζούκης, σε καφενείο τις Απόκριες στη Μελίβοια. (Προσφορά: Βάια Μπάτσικα). Την Κυριακή. Το πρωί της Κυριακής, δεν κυκλοφορούσε έξω ούτε "γάτα". Εξουθενωμένοι όλοι από το ξενύχτι του Σαββάτου, είναι ακόμα στα κρεβάτια τους. Ξεκουράζονται και αναμένουν το βράδυ. Η πίστα στην πλατεία του Αγίου Νικολάου, αναμένει τους χορευτές, Απόκριες του 1983. Στο πλήθος, αν κοιτάξετε με προσοχή, πιθανόν να εντοπίσετε τον εαυτό σας. (Προσφορά: Βάια Μπάτσικα). Κάποιοι, όμως, εργάζονται. Κι όχι αθόρυβα! Αντίθετα, χαλάνε τον κόσμο με τα σκεπάρνια τους! Είναι τα μαστόρια που φτιάχνουν την ξύλινη πίστα στην πλατεία, για το χορό, που θα συνοδεύσει το κάψιμο των κέθρων, το βράδυ (κάπου αυτή έγινε τσιμεντένια, αργότερα, για να ξαναγκρεμιστεί πιο μετά). Αλλά όχι μόνο αυτοί. Μαζί τους εργάζονται και τα μέλη και το Δ.Σ. του "ΟΜΗΡΟΥ". Στήνουν τα μεγάφωνα και φωτίζουν το χώρο, έτσι ώστε όλα να είναι έτοιμα το βράδυ, όταν θα μαζευτεί στην πλατεία όλο το χωριό, για να σεργιανίσει το κάψιμο των κέθρων, αλλά και να "τσακωθεί" για μια στροφή στο γενικό χορό, που κρατούσε ως τις πρώτες μεταμεσονύκτιες ώρες. Η κατάμεστη πλατεία καμαρώνει το χορευτικό του "ΟΜΗΡΟΥ". (Προσφορά: Βάια Μπάτσικα). Το χορό άνοιγε, συνήθως, το χορευτικό του Συλλόγου και τα κορίτσια του Δημοτικού που χόρευαν το γαϊτανάκι. Ακολουθούσε το άναμμα των κέθρων. Και μέσα στη χαοτική ατμόσφαιρα που δημιουργούσαν τα δυναμιτάκια, η ζέστη και ο καπνός από τα κέθρα που καίγονταν και "τα νησιώτικα" του Πάριου, (που έκαναν τότε θραύση, όπως όλοι θα θυμούνται) με την κασσέτα να παίζει πάντα πάνω από μια φορά, έμπαινε στο χορό όλο το χωριό. Κάποια στιγμή, οι μεγαλύτεροι, αποσύρονταν. Όχι, όμως, όλοι... Οι νέοι συνέχιζαν στα καφενεία, αλλά και στις καφετέριες, οι πιο μικροί, και όσοι αισθάνονταν πιο μικροί. Και κάποιοι, πιο λίγοι, ετοιμάζονταν για την "παράσταση", το "σόου" της άλλης μέρας, της Καθαροδευτέρας... Κώστας Τσιαγκάλης, Τάκης Πασιάς και Βασίλης Τσιντζιράκος, στο "Καφέ-Όαση", των Τάκη Πασιά και Βασίλη Μπελιά. (Προσφορά: Τάκης Πασιάς και Βασίλης Νικ. Μπελιάς). Την Καθαρά Δευτέρα. Όλοι ανέμεναν με λαχτάρα αυτή τη μέρα. Αν πούμε και ότι από το τέλος της περσινής Καθαράς Δευτέρας περίμεναν τη φετινή δεν είναι υπερβολή. Κι αυτό γιατί, κάποιοι "τύποι" με έμφυτο χάρισμα και πηγαίο ταλέντο και χιούμορ σατίριζαν τα πάντα, με τέτοιο κέφι και τόση ευστοχία, που όλοι έφευγαν κρατώντας την κοιλιά τους από τα γέλια. Και την κρατούσαν όχι μόνο όταν έφευγαν, αλλά και ώρες πολλές πριν, κατά τη διάρκεια των δρώμενων, βλέποντας το Βασίλη το Λυγγέρη, το Λάκη τον Αδαμούλη και την ακολουθία τους να επιδίδονται σε απερίγραπτα. φοβερά και τρομερά καμώματα. Και προς Θεού, τα δύο ονόματα που προανέφερα δεν είναι τα μοναδικά. Αυτοί οι δύο, όμως, ακόμα κι όταν δεν είχαν όρεξη, τα τελευταία χρόνια έβγαιναν στην πλατεία, έστω και μοναχοί τους, "αντιμέτωποι" με το αδηφάγο κοινό της πλατείας, ένα ολόκληρο χωριό που περίμενε απ'αυτούς γέλιο και σάτιρα, και στήριξαν το θεσμό, με νύχια και με δόντια. Βασίλειος Λυγγέρης. (Προσφορά του ιδίου). Πιο παλιά ήταν κι άλλοι πολλοί, επώνυμοι κι ανώνυμοι. Πιο κοντά στις μέρες μας "λειψανδρία". Άλλοι λιποτάκτησαν, άλλοι "έφυγαν", κι ο θεσμός του Καρναβαλιού της Μελιβοίας, που είχε πάρει κάποτε "μυθικές" διαστάσεις, αφού έγινε γνωστός σε πανθεσσαλικό επίπεδο κι ακόμα παραπέρα, αποδείχτηκε ένα θηρίο αδύναμο, που ψυχορράγησε και τελικά υπέκυψε σε δυνάμεις ανώτερες... Μασκαρεμένοι Θανατιώτες στην πλατεία την Καθαρά Δευτέρα. (Προσφορά: Στέφανος Μπλέτσας). Σήμερα. Τα δρώμενα τα τελευταία δέκα χρόνια περίπου έχουν ατονήσει. Οι επισκέψεις σε αρραβωνιασμένους λίγες, τα "κέθρα" κόβονται και κουβαλιώνται από υπαλλήλους του δήμου με μηχανικά μέσα, το κάψιμο το παρακολουθούν μερικές δεκάδες ανθρώπων χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες, την Καθαρή Δευτέρα μοιράζεται λαγάνα, φασολάδα και άλλα σαρακοστιανά, χωρίς καρναβάλια, σε μία ατμόσφαιρα κρύα. Και δεν είναι απ' τον Καιρό... Και λίγα ακόμα από τα παλιά. Τα καλλιστεία, το καρναβάλι του 1982, ήταν αναμφισβήτητα το κορυφαίο δρώμενο από όσα το κοινό της Μελιβοίας παρακολούθησε τέτοια μέρα, τα νεότερα χρόνια. Η μις Μπέτη και η παρέα της, που δυσκόλεψαν τρομερά την κριτική επιτροπή των καλλιστείων για της ανάδειξη της "Σταρ Μελιβοίας 1982", έχουν περάσει πια στην ιστορία. Ο Βάιος Ιωάν. Μπουζούκης στην "πασαρέλα" των "Καλλιστείων". (Προσφορά του ιδίου). Δράστες οι Βασίλειος Νικ. Μπάτσικας (ο εμπνευστής), αλλά και η παρέα του: Γιάννης Λάμπος, Κώστας Βασ. Λαδάς, Βασ. Γ. Γκουντάρας, Βάιος Ζιούρκας, Βασ. Πενίκης, Βάιος Μπουζούκης, Γεώργ. Δημ. Πλατσάς και Κώστ. Καραμάνης, οι "διαγωνιζόμενες", αλλά η κριτική επιτροπή Βασ. Αντ. Μπάτσικας, Γιάννης Βασ. Λαδάς, Βασ. Γρηγ. Μπάτσικας, αλλά και η "βοηθός" της Μπέτυ, Βασ. Σκρέτας, που πέρασαν στην ιστορία, μαζί με τους προκατόχους τους. Από τα "Καλλιστεία" το 1982. (Προσφορά: Βάιος Ιωάν. Μπουζούκης). Όντας δε οι νικητές του διαγωνισμού, απαρνήθηκαν το έπαθλο των 3.000 δραχμών (ποσό όχι ευκαταφρόνητο για την εποχή), που είχε θεσμοθετήσει ο "ΟΜΗΡΟΣ", (στον οποίο προήδρευε τότε ο Θωμάς Νικ. Βαλάρης), με το αιτιολογικό ότι "εαν αποδεχτούμε το βραβείο σας είναι σαν να κλέβουμε από εκκλησία". Δεν έλειπαν, όμως, και παραστάσεις με βαθύτερο νόημα και συμβολισμό, όπως το "κάψιμο" των πυραύλων Pershing (Πέρσινγκ), Cruise (Κρουζ) και SS-20, θέμα που απασχόλησε την επικαιρότητα της εποχής εκείνης, που οι μνήμες του ψυχρού πολέμου ήταν νωπές και ο φόβος των πυρηνικών πλανώνταν στην ατμόσφαιρα. Βούλα Μπλέτσα, Ντίνα Μπελιά, Μίλτος Ζιάκας, Σταύρος Τσιάπανος, Γιώργος Ν. Βαλάρης, Γιάννα Παπαρίζου, Αντωνία Ευθυμίου, Πόπη Ευσταθίου, κ.α. καθ' οδόν για την πυρά με τους πυραύλους στον ώμο. (Προσφορά Βάιος Τσίνας). Το σκετς, στο οποίο συμμετείχαν μαθητές του Γυμνασίου Μελιβοίας (που κι αυτό πέρασε στην ιστορία, ως άλλο ένα "σημείο των καιρών"), αν ενθυμούμαστε καλά απέσπασε βραβείο από τον "ΟΜΗΡΟ" (στον οποίο προήδρευε ο Βάιος Τσίνας), άλλη χρονιά, μάλλον το 1983. Οι Ρώσικοι πύραυλοι SS-20 και οι Αμερικάνικοι Pershing (Πέρσινγκ) και οι Cruise (Κρουζ) καίγονται. Διακρίνονται η Χαρίκλεια Μπάτσικα, η Ντίνα Μπελιά, ο Σταύρος Τσιάπανος, η Γιάννα Παπαρίζου, η Αντωνία Ευθυμίου, ο Βάιος Τσίνας, τότε πρόεδρος στον "ΟΜΗΡΟ" και πίσω δεξιά (ο μικρός με το "πλακάτ") ο Πέτρος Γκουντιντάς. (Προσφορά Βάιος Τσίνας). Μετά από λίγα χρόνια, όπως προαναφέραμε το "Μελιβοιώτικο Καρναβάλι", άρχισε να φθίνει, μέχρι της τελικής του εξάλειψης. ΠΗΓΕΣ: Χρήσιμα στοιχεία αντλήθηκαν από τα βιβλία: - "Μελίβοια - Αθανάτη", Τάκη Γιαν. Καρδάρα, Αθήνα 1986. - "Η Αθανάτη στον Μεσοπόλεμο και την Αντίσταση", Γιώργου Ευθυμιάδη, Μελίβοια 2000. 
|
ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΑΕΤΟΛΟΦΟΣ
|
