Βυζαντινή μονή στο ακρωτήριο Δερματάς
Μοναστικό συγκρότημα του 12ου αιώνα, με ναό, οχυρωματικό περίβολο και πλήθος κτισμάτων, που βρίσκεται δίπλα στην παραλιακή οδό, σε πλεονεκτική γεωγραφική θέση. Ο ναός είναι μονόχωρο κτίσμα με νάρθηκα και παρουσιάζει την ιδιαιτερότητα να διαθέτει δύο καμαροσκέπαστους χώρους κάτω από το ιερό. Η περιοχή είναι γνωστή από παλιά ως λουτρό και είναι πιθανόν ότι σώζονται και άλλα βυζαντινά κτίρια στον περιβάλλοντα χώρο
Ακρωτήριο Δερματάς. Ανώνυμη Μονή στη θέση Λουτρός
Τα ερείπια του βυζαντινού μοναστηριού στη θέση «Λουτρός» στην περιοχή του
ακρωτηρίου Δερματάς ανασκάφηκαν από τον κ. Λ. Δ
σαν σοβαρές καταστροφές από βανδαλισμό.
Ο περίβολος της Μονής (Σχ.17) έχει σε κάτοψη σχήμα τραπεζίου με διαστάσεις
λείψανα των
μοναστηριακών
κτισμάτ , με ξύ των
οποίων και κυκλική
κατασκε με δάπεδο
από πήλιν πλάκες. Το
καθολικό αποτελείται
από τον κυρίως ναό και
τον σύγχρονο με αυτόν
νάρθηκα. Καθ ς ο
νάρθηκας έχει πλάτος
ελαφρά μεγαλύτερο από
το πλάτος του ναού, το
κτίριο έχει σε κάτοψη
σχήμα Τ. Το συνολικό του
μήκος του είναι 14.00 μ. και το πλάτος του 6.40 μ. στο ναό και 7.20 μ. στο νάρθηκα. Εξ
αιτίας της κλίσης του εδάφους, ο ναός γίνεται στο ανατολικό του άκρο διώροφος και
περιλαμβάνει στο κατώτερο επίπεδο δύο καμαροσκέπαστους χώρους, που πιθανόν να
είχαν ταφική χρήση. Ο ναός
με ημιικυλινδρικό θόλο,
ενώ ο νάρθη ς μ τρία
σταυροθόλ α ή ρία
φουρνικά. Οι τοίχοι του
μνημείου ήταν από αρ ούς
πλακοειδε λίθους και
πλίνθους τοποθετημένες
κυρίως οριζοντίως. Οι όψεις
τoυ ήταν διαρθρωμένες με
αβαθή τυφλά αψιδώματα
με διπλή υποχώρηση, ενώ
δεν υπάρχουν στοιχεία για
35 ως 38 Χ 30 ως 37 μ. Κατά την ανασκαφή εν
είναι μονόχωρος δρομικός και καλυπτόταν πιθανότατα
16
το φωτισμό του. Το δάπεδό του ήταν στρωμένο με πήλινες πλάκες. Στο εσωτερικό
τόσο του ναού όσο και του νάρθηκα υπήρχαν πολυάριθμοι τάφοι. Ο ναός είχε
σημαντικό ζωγραφικό διάκοσμο, από τον οποίο σώθηκαν μεν κατά χώραν μόνον οι
ποδέες, αλλά αρκετά σπαράγματά του βρέθηκαν στην ανασκαφή. Βρέθηκαν επίσης
τμήματα γλυπτών, μεταξύ των οποίων τρία επιθήματα από κιονίσκους παραθύρων
(αρ.338‐340), που φέρουν γεωμετρική διακόσμηση. Η οικοδόμηση του καθολικού της
Μονής στη θέση Λουτρός θα μπορούσε, βάσει συγκρίσεων με άλλα μνημεία της
περιοχής, όπως o τρίκογχος ναός τoυ Κόκκινου Νερού και η Παvαγία Βελίκα, να
τοποθετηθεί με επιφύλαξη στο 12ο αιώνα.
Τα ερείπια του βυζαντινού μοναστηριού στη θέση «Λουτρός» στην περιοχή του
ακρωτηρίου Δερματάς ανασκάφηκαν από τον κ. Λ. Δ
σαν σοβαρές καταστροφές από βανδαλισμό.
Ο περίβολος της Μονής (Σχ.17) έχει σε κάτοψη σχήμα τραπεζίου με διαστάσεις
λείψανα των
μοναστηριακών
κτισμάτ , με ξύ των
οποίων και κυκλική
κατασκε με δάπεδο
από πήλιν πλάκες. Το
καθολικό αποτελείται
από τον κυρίως ναό και
τον σύγχρονο με αυτόν
νάρθηκα. Καθ ς ο
νάρθηκας έχει πλάτος
ελαφρά μεγαλύτερο από
το πλάτος του ναού, το
κτίριο έχει σε κάτοψη
σχήμα Τ. Το συνολικό του
μήκος του είναι 14.00 μ. και το πλάτος του 6.40 μ. στο ναό και 7.20 μ. στο νάρθηκα. Εξ
αιτίας της κλίσης του εδάφους, ο ναός γίνεται στο ανατολικό του άκρο διώροφος και
περιλαμβάνει στο κατώτερο επίπεδο δύο καμαροσκέπαστους χώρους, που πιθανόν να
είχαν ταφική χρήση. Ο ναός
με ημιικυλινδρικό θόλο,
ενώ ο νάρθη ς μ τρία
σταυροθόλ α ή ρία
φουρνικά. Οι τοίχοι του
μνημείου ήταν από αρ ούς
πλακοειδε λίθους και
πλίνθους τοποθετημένες
κυρίως οριζοντίως. Οι όψεις
τoυ ήταν διαρθρωμένες με
αβαθή τυφλά αψιδώματα
με διπλή υποχώρηση, ενώ
δεν υπάρχουν στοιχεία για
35 ως 38 Χ 30 ως 37 μ. Κατά την ανασκαφή εν
είναι μονόχωρος δρομικός και καλυπτόταν πιθανότατα
16
το φωτισμό του. Το δάπεδό του ήταν στρωμένο με πήλινες πλάκες. Στο εσωτερικό
τόσο του ναού όσο και του νάρθηκα υπήρχαν πολυάριθμοι τάφοι. Ο ναός είχε
σημαντικό ζωγραφικό διάκοσμο, από τον οποίο σώθηκαν μεν κατά χώραν μόνον οι
ποδέες, αλλά αρκετά σπαράγματά του βρέθηκαν στην ανασκαφή. Βρέθηκαν επίσης
τμήματα γλυπτών, μεταξύ των οποίων τρία επιθήματα από κιονίσκους παραθύρων
(αρ.338‐340), που φέρουν γεωμετρική διακόσμηση. Η οικοδόμηση του καθολικού της
Μονής στη θέση Λουτρός θα μπορούσε, βάσει συγκρίσεων με άλλα μνημεία της
περιοχής, όπως o τρίκογχος ναός τoυ Κόκκινου Νερού και η Παvαγία Βελίκα, να
τοποθετηθεί με επιφύλαξη στο 12ο αιώνα.